مکمل اهن
روز جمعه تولد خواهرشوهرم بود و همه خونه ی خودش جمع شده بودیم. اونجا از جاریم پرسیدم به بچه ش قطره آهن میده؟ که گفت بله یه مارکی هست که میدم و خیلی خوشمزه ست فقط من میریزم ته حلق بچه که به دندوناش نرسه. از اونجایی که چند وقته همسر شک توی دلم انداخته و همش میگه همکارام میگن تو با چه جراتی به بچه ت آهن نمیدی ، منم کم کم داشتم متقاعد میشدم که شروع کنم به دادن قطره آهن. پریشب توی واتس اپ اسم اون مارک را هم از جاریم پرسیدم که فرداش به همسر بگم بخره اما از اونجایی که باز هم تردید داشتم و بی خواب هم شده بودم باز گفتم بهتره به انگلیسی هم یه بار دیگه سرچ کنم. اتفاقا سایتی اومده که ترجمه ش این بود که : گفته میشه مکمل های آهن بعد از 6 ماهگی بچه ضروریه اما آیا این جمله ، جمله ی صحیحیه؟؟
کمبود آهن به چندین دلیل در نوزادنی که از شیر مادر تغذیه میشن نادره.
-نوزادان سالم و رسیده ذخیره آهن کافی برای حداقل 6 ماه اول دارا هستند. تحقیق جدید نشون میده که ذخیره آهن نوزاد حداقل تا 6ماهگی موجوده.
-آهن موجود در شیر مادر بیش از انواع دیگر آهن جذب میشه .ویتامین c و لاکتوز بالای شیر مادر کمک به جذب هر چه بیشتر آهن موجود در شیر میکنه
-نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند آهن را از طریق روده از دست نمیدن
چرا برای همه ی نوزادان از مکمل های آهن بعنوان یه راه محافظتی استفاده نکنیم؟
آهن موجود در شیر مادر حاوی پروتئین هاییست که اون را فقط برای نوزاد قابل استفاده میکنه بنابراین از تغذیه ی آهن توسط باکتری های مضر جلوگیری میکنه (like E.coli, Salmonella, Clostridium, Bacteroides, Escherichia, Staphylococcus) (مانند این نوع باکتری ها) این دو پروتئین موجود در شیر مادر (lactoferrin and transferrin) آهن را از ناحیه روده ای نوزاد برداشته و جذب میکنند. با برداشتن این آهن اونها 1-از رشد باکتریهای مضر با محروم کردن اونها از آهن که برای رشد و تکثیرشون بهش احتیاج دارند ، جلوگیری میکنند2-اطمینان حاصل میشه که نوزاد و نه باکتری آهن موجود را دریافت میکنه
استفاده از مکمل های آهن و غذاهای غنی شده با آهن بویژه در 6 ماه اول میزان جذب آهن موجود در شیر مادر را کاهش میده. تا زمانی که نوزادتون انحصارا با شیر مادر تغذیه میشه و از مکمل های آهن استفاده نمیکنه پروتئین موجود در شیر مادر اطمینان حاصل میکنه که فقط بچه از آهن استفاده کنه . گفتنی است مکمل های آهن توانایی جذب آهن پروتئین های شیر مادر را کم میکنند و آهن موجود در شیر مادر را برای باکتریها نیز در دسترس قرار میدهند و باکتری های مضر از آهن اضافی موجود در روده تغذیه و رشد میکنند بنابراین نوزاد میزان آهن کمتری جذب میکند.
مکمل های آهن همچنین با جذب روی (zinc) مداخله میکند.همچنین مکمل های آهن و غذاهای غنی شده با آهن گاهی برای نوزاد ناراحتی های گوارشی ایجاد میکند. یک مطالعه (Dewey 2002) نشان داد که دادن روزانه مکمل آهن به نوزادان تغذیه شده با شیر مادر که میزان هموگلوبین نرمالی دارند ریسک کاهش رشد و اسهال را به همراه دارد.
La Leche League (سازمانی غیر دولتی و غیرانتفاعی است که وکالت ، آموزش و آموزش مربوط به شیردهی را سازمان می دهد. در حدود 89 کشور وجود دارد.) توصیه میکند که بچه ها با غذاهایی که بطور طبیعی حاوی آهن هستند تغذیه شوند و نه غذاهای غنی شده با آهن
همچنین دادن غذاهای حاوی ویتامین سی همراه با غذاهای حاوی آهن میزان جذب آهن را افزایش میدهد و همچنین پخت غذا در ظروف آهنی نیز آهن غذا را افزایش میدهد. جذب آهن همچنین با خوردن گیاهان سبز رنگ و مرکبات ، آبمیوه و سیب زمینی افزایش میابد.
اگر نوزادم آزمایش داد و آهنش خیلی پایین بود چه کنم؟
برای بچه هایی که نیاز به مکمل آهن دارند (یعنی آنهایی که آزمایش میدهند و میزان آهنشان خیلی پایین است) اول اطمینان حاصل کنید غذاهای جامدی که به او میدهید حاوی آهن و ویتامین سی باشد. یک متخصص تغذیه توصیه میکند که اگر برای اولین بار آزمایش خون انجام دادید و میزان آهن را پایین نوشته بود در ابتدا از دکتر خود بخواهید که ابتدا با رژیم غذایی تصحیحش کنید ، بعد از چند ماه دوباره آزمایش کنید و اگر باز هم آهن خیلی پایین بود بعد از مکمل آهن استفاده کنید.در نظر داشته باشید که اگر کودکتان به تازگی بیمار بوده ممکن است آهن خونش به این دلیل پایین باشد
در کل عقیده ما این است که در رژیم غذایی کودکتان غذاهای حاوی آهن و ویتامین سی قرار دهید و اگر نسبت به آنمی او شک دارید آزمایش خون انجام دهید و اگر نتیجه ازمایش نرمال بود هیچ نیازی به دادن مکمل های آهن نیست